Postür Analizi

En genel tanımıyla duruş (postür); vücudun, başın, gövdenin, kol ve bacakların boşluktaki yapılan işe ve işin özelliklerine göre hizalanması olarak tanımlanmaktadır.

Ligamentler, fasyalar, kemikler ve eklemler vücudu destekleyen hareketsiz elemanlar iken kaslar ve tendinöz bağlantıları vücudu bir postürde tutan veya başka bir postüre taşıyan dinamik yapılardır.

Hiç şüphesiz postür, genel görünüş için anlamlı bir göstergedir. Vücut postürü, postür düzenleyici sistemler tarafından sadece hareketten önce değil hareket boyunca da sürekli ayarlanır.

Hareketler sırasında postürün düzenlenmesinde merkezi sinir sistemi önemli rol oynar.

Vücuttaki dengeyi sağlayan kasların güçsüz kalması ve kısalması sonucu vücut simetrisi bozulmakta ve birçok sağlık problemini de beraberinde getirmektedir.

Erişkin postürü uzayda minimal aktivite ile vücut pozisyonunu koruyabilecek şekilde planlanmıştır ve vücut dokularına yüklenen antigravite streslerini minimuma indirgeyebilmektedir. Vücuda dışarıdan uygulanan güçler vücudun gravite eksenini etkileyerek postüral deviasyona yol açabilirler (Şekil 1).

Postür, kendi içerisinde aktif ve inaktif olmak üzere iki şekilde incelenmektedir. İnaktif postür, dinlenmek veya uyumak için alınan postür şekilleridir. Aktif postür ise, dik duruş ve hareketler esnasında oluşan duruşları kapsar. Bu postürleri devam ettirmek için birçok kasın entegre çalışması gerekir. Bu kasların çalışması da, statik ve dinamik şeklinde gerçekleşir.

STATİK POSTÜR

Statik postür, hareketsiz bir postür olup, kasların eklemleri stabilize etmeleri için izometrik olarak kasılmalarını ve yerçekimine karşı koymaları neticesinde oluşan postürdür (Şekil 1).

DİNAMİK POSTÜR

Dinamik postür, herhangi bir harekete temel teşkil etmek için gereklidir. Yapılan hareketin sonucu olarak devamlı değişen çevre şartlarına göre, uyum sağlamaya çalışan aktif bir postürdür (Şekil 2).

İYİ POSTÜR

Fizyolojik ve biyomekanik yönden standart (iyi) postür (Şekil 3), minimum çaba ile vücutta maksimum yeterliliği sağlayan duruştur. Vücudun görünüşü güzel, duruş ve dengesi iyi, eklemler üzerindeki zorlanması az, organların yeterli ve düzgün çalışabilmelerini sağlayan, kişinin kendini yormadan gevşek halde olduğu bir postürdür. Vücudun maksimum yeterlilikte kullanımına, stres ve incinmelerin mümkün olduğunca minimum düzeyde tutulmasına katkıda bulunur.

KÖTÜ POSTÜR

Fizyolojik ve biyomekanik yönden bir de kötü postür (Şekil 4) vardır. Kişiler için yetersiz bir postür olarak kabul edilir. Amaca tam olarak hizmet edemez, ayrıca kasların gereksiz miktarda kasılmasına neden olur. Kötü postürün görünüşü güzel olmayıp, ister hareket yapmak, ister bir hareketi devam ettirmek için olsun gerekenden fazla kasılma olması, hem hareketin hem de postürün yetersizliğine ve gereksiz enerji harcanması ile yorgunluğa neden olur. Ayrıca vücut simetrisinin bozuk olması (kötü postür) kasları, kemik ve diğer yapıları aşırı çalıştırarak ciddi problemlere neden olmaktadır.

POSTÜR ANALİZ YÖNLERİ

Statik postürü değerlendirirken ayakta duruş pozisyonunda yer çekimi çizgisi (sarkaç ipi) referans alınır. Bu çizginin ön, arka ve yan duruşta geçmesi gereken belli vücut bölümleri vardır ve bu bölümlere göre postür analizi yapılır.

1. Önden postür analizi
2. Arkadan postür analizi
3. Yandan postür analizi